Kendini Tanıma
Kendini Tanıma & Başkasını Anlama & İlişkileri Geliştirmeİletişim & Psikanaliz
Doç. Dr. E. Oryal Taşkın
Bilindiği üzere iletişim iki kişinin karşılıklı etkileşimini içeren bir süreçtir. Her iki taraftaki etkileşimler ve bunların sonucu olarak ortaya çıkan davranışları (duygu ve düşünceler de dahil) iletişimden ayırmak olanaklı değildir. Bu nedenle iletişim süreçlerini daha iyi anlamak ve yönetmek, ancak kişilerdeki bu süreçlerin (duygu, düşünce ve davranışların) daha iyi anlaşılması ile olanaklıdır. Bu bağlamda kişinin hem kendisinin hem de karşısındakinin bu konulardaki farkındalığı sağlıklı bir iletişim için önemli bir avantaj sağlayacaktır. İletişime insanın duygu, düşünce ve davranışlarının anlaşılması konusunda en yetkin kuram olan psikanalitik kuramın kavramları çerçevesinde yaklaşmak iletişim süreçlerinin daha iyi anlaşılmasını ve açıklanmasını sağlayacaktır.
Pek çok kişinin düşündüğünün aksine psikanaliz sadece bir terapi ya da sağaltım yöntemi değildir. Freud’un 1922’de yapmış olduğu kendi tanımlaması bu konuda yeterli açıklamayı sağlamaktadır: “Psikanaliz başka yoldan ulaşılması neredeyse olanaksız olan zihinsel süreçlerin incelenmesi için bir işlemin, nevrotik bozukluklarının sağaltım yönteminin ve bu yollardan elde edilen ve yavaş yavaş yeni bir bilimsel disiplinde toplanmakta olan ruhbilimsel bilgi derlemesinin adıdır (Freud 1922). Psikanaliz bir sağaltım yöntemi olmak dışında aynı zamanda bir teknik ve bilimsel bir kuram ve disiplin olarak değerlendirilmelidir.
Özellikle psikanalitik nesne ilişkileri kuramına göre bilinçdışı, nesne ve kendilik tasarımları ve aktarım – karşı aktarım kavramları ile iletişimi daha derinlikli anlamak mümkün olmaktadır. Bu çerçevede insanın iç dünyasının (zihinsel yaşantısının) nasıl dış dünyanın gerçeklerinin önüne geçtiğini ve kişinin kendisini ve/veya karşısındakini hangi yapılara ya da değişkenlere göre tanımladığını/değerlendirdiğini daha iyi anlamak olanaklı olmaktır.
Kaynaklar
Freud S (1922). İki ansiklopedi makalesi. In: Ruhçözümlemesinin Tarihi (çev. Kapkın E). 1. baskı, İstanbul, Payel Yayınları, 2000. s.129-156.